| İdrar kanalı, vücudun ağız yoluyla aldığı besin maddelerinin sıvı nitelikte olanlarının idrar kesesinde birikip idrar kanalından dışarı atıldığı bir sistemdir. Sindirim sistemi ve bağırsakların görevini yerine getirmesi, boşaltım sisteminin dengede kalmasını sağlar. Böbrek, idrar kesesi ve kanal, boşaltım mekanizmasını oluşturan yapılardır. Bu yapılar atık maddeleri ayrıştırırken, vücut içerisindeki sıvı dışarıya çıkmak için sinirler aracılığıyla beyine sinyal verir. Katı ve sıvı atık maddeler kan içerisinde erimiş halde bulunur ve bu şekilde böbreklere kadar ilerleyerek süzülürler. Bu maddeler üreter aracılığıyla mesaneye ulaşarak idrar olarak burada birikir. Biriken idrar belirli aralıklarla vücuttan atılır.
İdrar Kanalının Yapısı ve Fonksiyonu
İdrar kanalı, böbrek ve idrar torbası arasında yer alır. Genel olarak ortalama 4-6 mm çapında olup 20-27 cm uzunluğundadır. Bu durum erkeklerde yaklaşık 10 cm, kadınlarda ise 5 cm'dir. Ancak vücut yapısı ve yaş faktörü ile değişiklik göstermesi mümkündür. Yapısı kas liflerinden meydana gelir ve görünümü boru şeklindedir. Böbreklerin fonksiyonunu yerine getirmesiyle süzülen sıvı, idrar kanalından idrar kesesine doğru ilerler. Depo niteliğindeki bu noktadan sonra biriken idrar dışarı atılır.
İdrar Kanalında Oluşan Hastalıklar
Enfeksiyon:
Bakteri ve virüslerin vücutta yer alması, idrar kanalına ilerleyip iltihap oluşumuna sebep olur. Özellikle cinsel organın günlük temizliğinin düzenli olarak yapılmaması enfeksiyona ortam hazırlar. Ayrıca cinsel birleşmenin mikrobik alanda yapılması, bakteri oluşumu ile idrar kanalında yuva kurmasında etkendir. Bulaşıcı hastalıkların cinsel organlar aracılığıyla giriş yapması, kan ve idrar kanalında iltihaplanmaya sebep olur. Hastanede yapılan gerekli tıbbi müdahale ve ilaçlarla enfeksiyonun yok olması mümkündür. Öte yandan iç çamaşırlarının günlük olarak değiştirilmesi ve bunlara ütü yapılarak mikroorganizmaların yok edilmesi enfeksiyon kapılmasını azaltacaktır.
Böbrek Taşı:
Kalsiyum tuzlarıyla birlikte azotlu bileşenlerin çökelmesiyle meydana gelir. Bu taşlar belirli bir noktada sabit kalmayıp parçalar halinde idrar kanalında ilerleyerek bu yolun tıkanmasına sebep olur. İdrarın kanaldan çıkışını engelleyerek huzursuz edici bir sancı yaratır. Kendiliğinden iyileşmesi oldukça zor olan böbrek taşı rahatsızlığı mutlaka hekim muayenesiyle tedavi edilmelidir. Gerekli cerrahi ameliyatlar ile böbrek taşları alınmaktadır.
Böbrek Yetmezliği:
Böbreklerin işlevini kaybetmesi sonucu böbrek yetmezliği rahatsızlığına neden olur. Bu hastalık sonucunda idrar kanalında zorluk oluşur. Böylece idrarda yanma, acı hissi, renk değişikliği, az miktarda idrar akıntısı gibi etkenler ortaya çıkar. Yetişkinlerde çoğunlukla görülen bu rahatsızlık hekim kontrolünde diyaliz araçları veya ilaçlı tedavi yöntemiyle iyileştirilebilir.
İdrar Kanalı Hastalıklarının Belirtileri
İdrar kanalı hastalıklarının belirtileri genellikle aşağıdaki şekilde ortaya çıkar:
- İdrar yaparken yanma ve ağrı
- İdrar renginde değişiklik
- Sık idrara çıkma ihtiyacı
- İdrarda kan görülmesi
- Alt karın bölgesinde ağrı ve rahatsızlık
İdrar Kanalı Hastalıklarının Tedavisi
İdrar kanalı hastalıklarının tedavisi, hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Genel tedavi yöntemleri şunlardır:
- Antibiyotik ve antiviral ilaçlar: Enfeksiyonların tedavisinde kullanılır.
- Cerrahi müdahale: Böbrek taşlarının çıkarılması veya idrar kanalındaki tıkanıklıkların giderilmesi için uygulanır.
- Diyaliz: Böbrek yetmezliği durumunda kullanılır.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Bol su içmek, hijyen kurallarına dikkat etmek ve sağlıklı beslenmek hastalıkların önlenmesinde etkilidir.
Sonuç
İdrar kanalı hastalıkları, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Bu nedenle belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu hastalıkların üstesinden gelmek mümkündür. Sağlıklı bir yaşam için hijyen kurallarına dikkat etmek ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak büyük önem taşır.
|
